Papugi i papużki są popularnymi zwierzętami domowymi, często trzymanymi w wolierach wewnętrznych, bez dostępu do naturalnego światła słonecznego. Pochodzą one głównie z regionów tropikalnych, gdzie intensywność światła słonecznego jest wysoka. Przykładem są afrykańskie papugi szare (Psittacus erithacus) z Afryki Środkowej, amazonki z Ameryki Południowej czy papużki faliste (Melopsittacus undulatus) z Australii.
Światło słoneczne odgrywa kluczową rolę nie tylko w samopoczuciu tych ptaków, ale także w ich metabolizmie wapnia i syntezie witaminy D. Jego niedobór, zwłaszcza brak promieniowania UVB, może prowadzić do zaburzeń kostnych oraz innych problemów zdrowotnych.
U afrykańskich papug szarych odnotowano liczne przypadki hipokalcemii, której objawami klinicznymi mogą być m.in. drgawki i ataksja (Kirchgessner et al. 2012; Stanford 2007). Badania wykazały, że ekspozycja na promieniowanie UVB, stosowana na przykład w terrariach, korzystnie wpływa na poziom witaminy D i wapnia we krwi tych ptaków (Stanford 2006). Podobne wyniki uzyskano w trwającym badaniu Laboklin – afrykańskie papugi szare przebywające w wolierach na świeżym powietrzu miały znacznie wyższy poziom witaminy D we krwi w porównaniu do osobników trzymanych wyłącznie w pomieszczeniach.
Brak ekspozycji na promieniowanie UVB nie jest jednak jedyną przyczyną hipokalcemii. Na jej rozwój mogą wpływać także niedobory lub zaburzenia równowagi w diecie. Pokarm podawany papugom często składa się głównie z nasion i orzechów, które charakteryzują się niską zawartością wapnia, ale wysokim poziomem fosforanów, co zaburza prawidłowe wchłanianie tych minerałów. Dlatego niezwykle istotne jest zapewnienie ptakom zróżnicowanej diety – ograniczenie ilości nasion słonecznika i orzechów oraz wzbogacenie pożywienia o odpowiednie minerały. Warto również rozważyć podawanie paszy granulowanej, dostępnej dla wielu gatunków papug.
Badania krwi mogą pomóc w ocenie poziomu witaminy D i wapnia u ptaków, jednak warto pamiętać, że organizm przez dłuższy czas może utrzymywać stabilne stężenie wapnia we krwi, nawet przy niedoborach żywieniowych. Dlatego w diagnostyce zmian w kościach niezbędna jest również diagnostyka obrazowa, takie jak zdjęcia rentgenowskie czy tomografia komputerowa
Aby uzyskać pełniejszy obraz stanu zdrowia ptaka, zaleca się oznaczenie poziomu witaminy D, wapnia całkowitego oraz, jeśli to możliwe, wapnia zjonizowanego i magnezu. Niedobór magnezu może nie tylko powodować objawy podobne do hipokalcemii, ale także nasilać jej przebieg (Kirchgessner et al. 2012).
Laboklin oferuje wszystkie opisane w tekście badania. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z naszym laboratorium a chętnie doradzimy w kwestii diagnostyki oraz doboru odpowiedniego materiału do badań.
