Białko C-reaktywne (CRP, z ang. C-reactive protein) jest głównym białkiem ostrej fazy u psów. CRP jest produkowane przez hepatocyty w odpowiedzi na bodziec zapalny, który może być wtórny m.in. do zakażenia czy uszkodzenia tkanek. Funkcją CRP jest wiązanie cząsteczek, które pojawiają się w przebiegu procesu zapalnego, takich jak fragmenty komórek czy bakterie. W trakcie aktywacji komórki zapalne uwalniają cytokiny (w tym m.in. IL-6) co prowadzi do odpowiedzi ostrej fazy. Produkcja CRP zwiększa się w przeciągu 4-6 godzin od momentu pojawienia się zapalenia. Stężenie CRP we krwi obniża się gwałtownie wkrótce po ustąpieniu stanu zapalnego, aby powrócić do normy w przeciągu 1-2 tygodni.
Jakie są zalety monitorowania zapalenia poprzez oznaczenie CRP?
- Stabilność po pobraniu: CRP jest substancją stabilną, szczególnie w surowicy i osoczu. Próbki do oznaczenia CRP mogą być przechowywane przez noc w temperaturze 4°C, dopuszczalny czas przechowywania w temperaturze -20°C wynosi więcej niż 2 miesiące.
- Wysoka swoistość diagnostyczna: do wzrostu stężenia CRP dochodzi prawie wyłącznie w przebiegu zapalenia. Do pojawienia się wyników fałszywie dodatnich nie dochodzi wskutek stresu, który ma wpływ na tradycyjne, hematologiczne markery zapalenia – stres może doprowadzić m.in. do neutrofilii i limfopenii.
- Wysoka czułość diagnostyczna: CRP jest niezwykle czułym markerem zapalenia u psów – do jego podwyższenia dochodzi zwykle przed wzrostem innych parametrów.
- Brak zależności od podanych leków: rutynowo używane leki nie mają wpływu na stężenie CRP. Marker ten można zastosować do monitorowania zapalenia u psów poddanych leczeniu glikokortykosteroidami, niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi albo u tych leczonych antybiotykami.
